Nieodpłatna pomoc prawna

W Żorach funkcjonuje system nieodpłatnej pomocy prawne, nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego oraz nieodpłatnej mediacji w ramach ogólnopolskiego systemu nieodpłatnej pomocy prawnej, poradnictwa obywatelskiego oraz edukacji prawnej.

Kto może skorzystać?  

Nieodpłatna pomoc prawna i nieodpłatne poradnictwo obywatelskie przysługują osobie (uprawnionej), która nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej, w tym osobie fizycznej prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą niezatrudniającą innych osób w ciągu ostatniego roku.

W 2022 roku w Żorach funkcjonują trzy punkty, które mieszczą się w budynku przy ul. Wodzisławskiej 1/1 (obok Urzędu Skarbowego i Policji). Porady są udzielane stacjonarnie oraz telefonicznie. Punkty czynne są w dni robocze od poniedziałku do piątku wg poniższego harmonogramu:

Punkt nr 1:
- poniedziałek, piątek: 8:00 - 12:00,
- wtorek, środa, czwartek: 15:00 - 19:00.
W punkcie udzielane są nieodpłatne porady prawne oraz w wyznaczone dni i godziny nieodpłatna mediacja.

Punkt nr 2: 
- poniedziałek, piątek: 15:00 - 19:00,
- wtorek, środa, czwartek: 8:00 - 12:00,
W punkcie udzielane są nieodpłatne porady prawne oraz w wyznaczone dni i godziny nieodpłatna mediacja.

Nieodpłatna mediacja prowadzona jest przez uprawnionych mediatorów w następujących dniach i godzinach:
- poniedziałek, środa, czwartek: 15:00 – 19:00,
- czwartek: 8:00 – 12:00 i 15:00 – 19:00,

Zapisy na porady

W celu uzyskania świadczenia nieodpłatnej pomocy prawnej, poradnictwa obywatelskiego lub mediacji, wymagana jest wcześniejsza rejestracja, którą należy dokonać telefonicznie pod numerem telefonu: 32 43 48 302 w godzinach pracy Urzędu Miasta Żory (poniedziałek: 7:30-17:00; wtorek-czwartek; 7:30-15:30; piątek: 7:30-14:00) lub bezpośrednio w punkcie albo w Urzędzie Miasta (Rynek 9, pok. 201). Zapisy można również zgłaszać na adres e-mail: wps@um.zory.pl. Świadczenia nieodpłatnej pomocy prawnej, poradnictwa obywatelskiego odbywają się według kolejności zgłoszeń.

Osoby z niepełnosprawnościami

Osobom ze znaczną niepełnosprawnością ruchową, które nie mogą stawić się w punkcie osobiście, oraz osobom doświadczającym trudności w komunikowaniu się, może być udzielana nieodpłatna pomoc prawna, świadczone nieodpłatne poradnictwo obywatelskie oraz mediacja także poza punktem (również w miejscu zamieszkania) albo za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość.

Nieodpłatna pomoc prawna obejmuje poinformowanie osoby uprawnionej o obowiązującym stanie prawnym, przysługujących uprawnieniach lub spoczywających obowiązkach, miedzy innymi w związku z toczącym się postępowaniem przygotowawczym, administracyjnym, sądowym lub sądowoadministracyjnym. Ponadto wskazanie osobie uprawnionej sposobu rozwiązania problemu prawnego, lub sporządzenie projektu pisma w sprawach administracyjnych.

Poza tym nieodpłatna pomoc prawna obejmuje pomoc osobie uprawnionej w sporządzeniu projektu pisma o zwolnienie od kosztów sądowych lub ustanowienie pełnomocnika z urzędu w postępowaniu sądowym lub ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego w postępowaniu sądowoadministracyjnym oraz poinformowanie o kosztach postępowania i ryzyku finansowym związanym ze skierowaniem sprawy na drogę sądową. Nieodpłatna pomoc prawna obejmuje również nieodpłatną mediację.

Nieodpłatna pomoc prawna nie obejmuje spraw związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, z wyjątkiem przygotowania do rozpoczęcia tej działalności.

Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie obejmuje działania dostosowane do indywidualnej sytuacji osoby uprawnionej, zmierzające do podniesienia świadomości tej osoby o przysługujących jej uprawnieniach lub spoczywających na niej obowiązkach oraz wsparcia w samodzielnym rozwiązywaniu problemu, w tym, w razie potrzeby, sporządzenie wspólnie z osobą uprawnioną planu działania i pomoc w jego realizacji. Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie obejmuje w szczególności porady dla osób zadłużonych i porady z zakresu spraw mieszkaniowych oraz zabezpieczenia społecznego. Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie obejmuje również nieodpłatną mediację.

Zasady i zakresie udzielania nieodpłatnej mediacji 

Nieodpłatna mediacja może być prowadzona przez bezstronnego mediatora pomiędzy stronami dążącymi do polubownego rozwiązania sporu. Stroną, która inicjuje przeprowadzenie nieodpłatnej mediacji, może być wyłączenie osoba (uprawniona), która nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej, w tym osoba fizyczna prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą niezatrudniającą innych osób w ciągu ostatniego roku.

Nieodpłatna mediacja obejmuje poinformowanie osoby uprawnionej o możliwościach skorzystania z polubownych metod rozwiązywania sporów, w szczególności mediacji oraz o wynikających z tego korzyściach.  Ponadto przygotowanie projektu umowy o mediację lub wniosku o przeprowadzenie mediacji lub wniosku o przeprowadzenie postępowania mediacyjnego w sprawie karnej. Następnie przeprowadzenie mediacji pomiędzy stronami sporu oraz udzielenie pomocy w sporządzeniu do sądu wniosku o zatwierdzenie zawartej przed mediatorem ugody.

Nieodpłatna mediacja nie obejmuje spraw, które już zostały skierowane przez sąd lub inny organ do mediacji lub postępowania mediacyjnego. Ponadto gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że w relacji stron występuje przemoc.

Nieodpłatna mediacja nie może być prowadzona przez osobę (mediatora), która w sprawie którejkolwiek ze stron wcześniej świadczyła pomoc prawną lub poradnictwo obywatelskie, co mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do jej bezstronności. W takiej sytuacji mediator może poinformować o możliwościach skorzystania z polubownych metod rozwiązywania sporów, w szczególności mediacji oraz korzyściach z tego wynikających. Może przygotować projekt wniosku o mediację czy umowy. Odmawia jednak przeprowadzenia nieodpłatnej mediacji, informując osobę uprawnioną o możliwości skorzystania z nieodpłatnej mediacji prowadzonej przez innego mediatora w tym samym punkcie lub innych punktach.